ChatGPT Instant Checkout verandert het landschap van merkbescherming
De introductie van ChatGPT Instant Checkout luidt een nieuw tijdperk van conversational commerce in. Merken worden hiermee zichtbaarder dan ooit, maar ook kwetsbaarder voor namaak, misbruik van merkidentiteit en onrechtmatige verkopers. Daarom moeten organisaties hun strategie voor merkbescherming en anti-namaakbeleid proactief aanpassen, volgens Marc-Emmanuel Mellet.
Op 23 juli 2025 lanceerde OpenAI een nieuwe functie, waarmee gebruikers een aanbevolen product met één klik kunnen kopen. De transactie wordt volledig geïntegreerd in de conversatie via het agentic commerce-protocol en Stripe. Hoewel de functie voorlopig beperkt is tot Amerikaanse Etsy-gebruikers, volgt ondersteuning voor Shopify en andere platforms binnenkort. Daarmee kan ChatGPT Instant Checkout zich ontwikkelen tot een industriebrede standaard binnen AI-gestuurde e-commerce.
OpenAI benadrukt dat productrangschikkingen neutraal blijven: aanbiedingen worden niet bevoordeeld door integraties, maar door criteria zoals prijs, kwaliteit, beschikbaarheid en primaire verkoperstatus. Toch zullen de gevolgen voor merkhouders en IP-bescherming aanzienlijk zijn.
AI-commerce: enorme zichtbaarheid én een groter risico op namaak
Instant Checkout verandert elke conversatie met ChatGPT in een potentiële verkoopkans. In plaats van alleen een tekstuele suggestie verschijnt een 'Koop nu'-knop met prijsinformatie, voorraadstatus en een korte productbeschrijving. Deze zichtbaarheid biedt merken een enorm bereik zonder advertentiekosten.
Maar er zijn ook risico's. Het systeem verzamelt productfeeds van alle verkopers op gekoppelde platforms. Hierdoor kunnen kwaadwillende verkopers eenvoudig logo's, foto's en merknamen misbruiken en zo consumenten misleiden. Anders dan bij marktplaatsen zoals Amazon toont ChatGPT niet standaard een 'Geverifieerd verkoper'-label, waardoor het voor consumenten moeilijker wordt om betrouwbare van onbetrouwbare aanbiedingen te onderscheiden.
Wordt een namaakproduct eenmaal door AI aanbevolen, dan kan deze aanbeveling telkens opnieuw verschijnen bij vergelijkbare zoekopdrachten. Zonder een actieve merkstrategie kan de zichtbaarheid die AI biedt snel omslaan in reputatieschade, consumentenklachten en juridische risico's.
Hoe merkhouders zich kunnen beschermen in het nieuwe AI-tijdperk
1. Optimaliseer catalogi met authenticiteitsmetadata (GEO)
Generative Engine Optimization (GEO) — de conversational variant van SEO — wordt cruciaal voor merkbescherming.
Voeg waar mogelijk metadata toe, zoals:
- brand_verified: true – bevestigt gebruiksrechten voor het merk
- origin_country – land van herkomst
- copyright_holder – houder van de auteursrechten
2. Schrijf korte, geoptimaliseerde productbeschrijvingen
Voor optimale zichtbaarheid in AI-gestuurde aanbevelingen:
- Houd beschrijvingen binnen 150–200 tekens
- Gebruik relevante trefwoorden (merk, productlijn, kleur)
- Voeg gestructureerde attributen toe: maat, kleur, materiaal
- Toon geverifieerde reviews (score + aantal beoordelingen)
3. Bescherm productafbeeldingen tegen misbruik
- Voorzie foto's van een subtiel watermerk met merknaam + ID
- Voeg EXIF-gegevens toe, zoals 'artist' en 'copyright'
- Geef elke variant een eigen SKU, prijs en voorraadstatus
Met deze aanpak creëert een merkhouder een compleet en betrouwbaar productdossier dat door AI-systemen eerder wordt gekozen dan onvolledige of verdachte aanbiedingen.
4. Juridische en technische maatregelen voor effectieve merkbescherming
Continue monitoring van AI-resultaten
Gebruik monitoringtools die de OpenAI-API met typische zoekopdrachten bevragen:
- "koop een Glossier-jurk"
- "Skims-handtas"
Analyseer de resultaten op mogelijke inbreuken.
Bewijs vastleggen bij inbreuk
Verzamel onder meer:
- toegangslogs
- screenshots van AI-antwoorden
- metadata van productfeeds
Dit vormt essentieel bewijs bij handhavingstrajecten.
Actief optreden tegen namaak en misbruik
Bij constatering van inbreuk:
- Vraag verwijdering van de betreffende listings op Etsy, Shopify of andere platforms.
- Vraag ook delisting binnen ChatGPT-resultaten aan.
Klassieke handhavingsmechanismen onder het merkenrecht blijven van toepassing.
5. Bouw vertrouwen op met transparantie en authenticiteitslabels
OpenAI kan metadata gebruiken om een 'Officieel product'-badge te tonen. Dat vergroot het consumentenvertrouwen en ontmoedigt onrechtmatige verkopers.
Aanbevolen aanvullingen:
- Een duidelijke retourprocedure met automatische terugbetaling, conform EU-regels (14 dagen herroepingsrecht)
- Een geautoriseerd-resellerprogramma via een publieke API, zodat verkopers hun bevoegdheid vooraf kunnen verifiëren
Conclusie: merkbescherming vereist ook aandacht voor AI gestuurde gesprekken
Door technische en juridische maatregelen te combineren kunnen merkhouders optimaal profiteren van de kansen die ChatGPT Instant Checkout biedt, terwijl zij hun intellectuele eigendomsrechten en reputatie effectief beschermen.
Nu digitale handel steeds meer verschuift naar AI-gestuurde gesprekken, zullen de merkhouders die dit nieuwe domein tijdig veiligstellen een duidelijke voorsprong hebben in de toekomstige markt.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
