Sermaye piyasası araçlarının teminatlı ihracı, hukuk sistemimize ilk defa Sermaye Piyasası Kanunu'na (“Kanun”) Şubat 2020 tarihinde 7222 sayılı Kanun ile dahil edilen ve 31/B maddesinde ele alınan düzenleme ile getirilmişti. Bu kapsamda ilgili ihraç yönteminin uygulanmasına ilişkin olarak usul ve esasları belirleme yetkisi Sermaye Piyasası Kurulu'na (“SPK”) tanınmıştı.
Bu esaslar çerçevesinde, Sermaye Piyasası Araçlarının Teminatlı İhracına İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Tebliğ (“Tebliğ”) geçtiğimiz günlerde yayımlandı ve yayımlandığı gün yürürlüğe girdi.
Böylece teminatlı sermaye piyasası ihracı ve buna ilişkin kavramlar ile birlikte teminat yöneticisi ve yöneticinin sorumlulukları düzenlenmiş oldu.
Tebliğ'de öne çıkan düzenlemelerin bir özetini sizler için derledik.
Teminatlı İhraç Kavramı Getirildi
Tebliğ ile SPK tarafından belirlenecek sermaye piyasası araçları, SPK'nın Tebliğ'de sıraladığı varlıklarla teminat altına alınabilecek ve böylece ihraççının ilgili araçlardan doğan yükümlülüklerini vadesinde yerine getirmesi sağlanacak. Teminatlı ihraç kural olarak isteğe bağlı olarak yapılacak. Bu amaç doğrultusunda (i) teminata konu varlıkların teminat yöneticisine mülkiyetinin devri, veya (ii) bunlar üzerinde teminat yöneticisi lehine sınırlı ayni hak tesis edilmesi suretiyle teminatlı ihraç işler hale getirilecek. Varlıkların üzerinde devri veya sınırlı ayni hak tesisini kısıtlayıcı yükümlülükler bulunmayacak. Teminata konu edilmiş varlıklar için bu işlemlerden herhangi biri tamamlanmadığı müddetçe ilgili sermaye piyasası aracının satışına başlanılması mümkün olmayacak.
Teminata Konu Varlıklar'ın Çerçevesi Çizildi
Nakit, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından ihraç edilen döviz cinsinden tahviller, devlet iç borçlanma senetleri, Borsa İstanbul A.Ş. Yıldız Pazarda işlem gören paylar, yatırım fonu katılma payları gibi varlıklar dahil ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere Tebliğ'in İlgili maddesi ile detaylandırılan varlıklar teminata konu olabilecek. SPK'nın ayrıca, ihraççıdan söz konusu teminatları çeşitlendirmesini, değiştirmesini istemek hakkı olduğu gibi, ilgili varlıkların hangi oranda teminat olarak kullanılabileceğini belirlemek hakkı da mevcut.
Teminata konu varlıklar, teminat yöneticisinin malvarlığından ayrı tutularak ayrı bir şekilde takip edilecek. Bu çerçevede, teminat yöneticisinin borçları nedeniyle kamu alacakları için olsa dahi teminata konu varlıklar haczedilemeyecek, rehnedilemeyecek, iflas masasına dahil edilemeyecek ve üzerlerine ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz konulamayacak.
Teminat Yönetim Sözleşmesi'nin Şartları Belirlendi
İhraçtan önce imzalanan teminat yönetim sözleşmesi, Tebliğ ile belirlenen asgari unsurları bünyesinde barındıracak ve ihraç, teminata konu varlıklar ve tarafların yükümlülükleri başta olmak üzere ihraççı ve teminat yöneticisi arasındaki ilişkinin çerçevesini belirleyecek.
Teminat yönetim sözleşmesi Tebliğ'de düzenlendiği şekilde ihraççı tarafından tek taraflı olarak feshedilebileceği gibi, kendiliğinden veya SPK'nın talebi üzerine de sona erdirilebilecek.
Temerrüt Halleri ve Temerrüt Durumunda Nasıl Hareket Edileceği Netleştirildi
Sermaye piyasası aracının anapara, faiz ve benzeri ödemelerinin izahnamede veya ihraç belgesinde öngörülen sürede yerine getirilmemesi temerrüt hali olarak tanımlandı. Ayrıca teminat yönetim sözleşmesi ile temerrüt hali dışında da alacağın teminatla karşılanabileceği diğer halleri belirlemek mümkün. Tebliğ, temerrüdün ve temerrüt ile aynı sonucu doğuran diğer hallerin gerçekleşmesi halinde varlıkların nasıl paraya çevrileceğini de detaylandırıyor. Eğer paraya çevirme sonunda alacakların tamamı karşılanmıyorsa, teminat yöneticisi yatırımcılara oransal olarak ödeme yapacak.
Teminat Yöneticisi Tanımlandı ve Görevleri Sıralandı
Teminat yöneticisi, sermaye piyasası mevzuatı uyarınca genel saklama yetkisine sahip yatırım kuruluşlarından Kurul'ca onaylanarak ilan edilecekler olarak tanımlandı. Teminat yönetim sözleşmesinin imzalanmasıyla birlikte teminat yöneticisi; teminata konu varlığın korunması, idare edilmesi, bunlara ilişkin hukuki yollara müracaat edilmesi ve teminattan alacağın karşılanması söz konusu olduğunda herhangi bir ön şartı yerine getirmek zorunda olmaksızın teminata konu varlıkların paraya çevrilmesi ile satış tutarının yatırımcılar arasında paylaştırılması gibi yetkilere sahip olacak.
Tebliğ kapsamında teminat yöneticisinin aşağıda yer alan başlıca yükümlülüklere uyması bekleniyor:
- Bağımsız olmalı,
- Teminata konu varlıklara veya ihraççıya ilişkin elde ettiği bilgilerin gizliliğini sağlamalı,
- Tebliğ'de listelenen konularda on gün içerisinde teminat raporu hazırlamalı,
- Tebliğ'de belirtilen hallerde (teminata konu varlıkların değerinde azalma olması, ihraççının temerrüde düşmesi, gibi) özel durum açıklaması yapmalı,
- Her ihraca ilişkin teminata konu varlıklar için ayrı bir teminat defteri tutmalı, ve
- Tebliğ uyarınca belge saklama yükümlülüğünü yerine getirmeli.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
