Εφαρμογή Οδηγίας CSRD στην Ελλάδα
Η ευθυγράμμιση των ελληνικών επιχειρήσεων με τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης αποτελεί πλέον βασικό κριτήριο χρηματοδότησής τους. Δημιουργία νέων ευκαιριών ή σύσταση νέων υποχρεώσεων;
Η πρόσφατη ενσωμάτωση της Οδηγίας CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive – 2022/2464/ΕΕ) στην ελληνική νομοθεσία (Ν. 5164/12.12.24) καθιστά υποχρεωτική την υποβολή εκθέσεων βιώσιμης ανάπτυξης (κατ' εφαρμογήν κριτηρίων ESG – Environmental, Social and Governance). Η έκθεση ESG συνδέει τις επιχειρηματικές δραστηριότητες με τον αντίκτυπό τους στο περιβάλλον, την κοινωνία και τις βέλτιστες πρακτικές εταιρικής διακυβέρνησης.
Ο Νόμος επεκτείνει σημαντικά τις απαιτήσεις των δημοσιοποιούμενων πληροφοριών και διευρύνει σταδιακά τον αριθμό των υπόχρεων εταιρειών. Υπόχρεες επιχειρήσεις είναι οι μεγάλες και -υπό προϋποθέσεις- οι μικρομεσαίες (ΜμΕ) και οι θυγατρικές εταιρειών, με έδρα μητρικής εκτός ΕΕ. Οι πληροφορίες είναι τόσο μελλοντοστpαφείς όσο και αναδρομικές, καλύπτοντας ολόκληρη την αλυσίδα αξίας της επιχείρησης.
Η προετοιμασία Έκθεσης ESG απαιτεί μια σύνθετη διαδικασία ενδοσκόπησης, αναδιοργάνωσης και στρατηγικού σχεδιασμού. Το περιεχόμενο των εκθέσεων καθορίζεται από τα νέα ευρωπαϊκά πρότυπα European Sustainability Reporting Standards (ESRS), τα οποία θα εφαρμόζονται καθολικά και θα υποβάλλονται σε έλεγχο από ανεξάρτητους πιστοποιημένους ελεγκτές, εξασφαλίζοντας ομοιογένεια και συγκρίσιμα στοιχεία μεταξύ παρεμφερών εταιρειών και δραστηριοτήτων.
Η εφαρμογή της CSRD δεν συνιστά απλώς μια κανονιστική υποχρέωση, αλλά μια μοναδική ευκαιρία μετασχηματισμού, όπου οι επιχειρήσεις καλούνται να προσαρμοστούν στη νέα πραγματικότητα της εταιρικής υπευθυνότητας και των βιώσιμων πρακτικών. Η ευκαιρία έγκειται στο γεγονός πως οι απαιτούμενες εκθέσεις περιλαμβάνουν -για πρώτη φορά- την ανάλυση «διπλής ουσιαστικότητας». Η διπλή ουσιαστικότητα αφενός αναλύει τις επιπτώσεις των εταιρικών δραστηριοτήτων στο ESG περιβάλλον και αφετέρου τους κινδύνους που προκύπτουν από ESG εξωγενείς παράγοντες προς την εταιρεία. Για παράδειγμα, μια έκθεση μπορεί να περιλαμβάνει την εκτίμηση κινδύνου αποδιοργάνωσης της εφοδιαστικής αλυσίδας ή αυξημένου κόστους παραγωγής, από παράγοντες όπως οι γεωπολιτικές εξελίξεις ή η κλιματική κρίση.
Οι εκθέσεις ESG καλούνται να αξιολογήσουν ολιστικά τη βιωσιμότητα των επιχειρηματικών μοντέλων και αναδεικνύουν την ανάγκη θωράκισης των εταιρικών δραστηριοτήτων έναντι μελλοντικών κινδύνων. Εύλογα προκύπτει το ερώτημα αν για κάθε ενδεχόμενο κίνδυνο υπάρχει λύση. Για πολλούς κινδύνους δεν υπάρχουν ακόμα διαθέσιμες τεχνολογικές λύσεις και σχετικό νομοθετικό πλαίσιο. Για παράδειγμα, η αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης στη Βιομηχανία και σε κρίσιμες υποδομές αντιμετωπίζει ζητήματα αξιοπιστίας των δεδομένων, αντικειμενικής εκτίμησης κόστους και οφέλους, αλλά και προστασίας από κυβεpνοεπιθέσεις, με ανυπολόγιστες συνέπειες. Οι μελλοντοστpαφείς εκτιμήσεις αναδεικνύουν μια διπλή τεχνολογική και νομική πρόκληση: τον εντοπισμό των απαραίτητων τεχνολογιών και τη δημιουργία πολιτικών που θα εξασφαλίζουν διαφάνεια και βιωσιμότητα.
Στο σημερινό μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό τοπίο, η σύνδεση των ESG πληροφοριών με τη χρηματοοικονομική αξία μιας επιχείρησης ενισχύει τη στρατηγική της ανθεκτικότητα. Παρότι οι απαιτήσεις ESG είναι σύνθετες, οι εταιρείες που προσαρμόζονται γρήγορα κερδίζουν όχι μόνο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, αλλά και την εμπιστοσύνη επενδυτών και χρηματοδοτών. Η πρόκληση είναι μεγάλη, αλλά το όφελος της υπεύθυνης επιχειρηματικότητας ακόμη μεγαλύτερο.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
